Oglądanie filmów a emocje, odczucia i wrażenia

Emocje podczas oglądania filmuZazwyczaj recenzje filmów skupiają się na refleksji nad przedstawioną historią. Zarówno wśród profesjonalnych krytyków, jak i amatorów dzielących się swoimi opiniami na temat niektórych filmów np. na blogach internetowych, niewiele znajdujemy informacji na temat emocji i doznań jakie wzbudza film.

Często znajdujemy informacje o tym jakie wątki poruszane są w filmie, jakich dotyka problemów i spraw oraz czy został technicznie poprawnie wykonany. Równie często komentowana jest obsada filmowa i poziom aktorstwa. Widz i jego doświadczenia somatyczne są niejako zepchnięte na margines i niezwykle rzadko przywoływane w recenzjach.

Wielu filmoznawców podkreśla jednak rolę widza oraz rzeczywisty, fizjologiczny wpływ jaki wywierają na niego oglądane filmy. Jedną ze zwolenniczek tej, tak zwanej, zmysłowej teorii kina (sensous theory) jest Vivian Sobchack. Obecność widza została zauważona i podkreślona. Jego rola we współczesnych teoriach kina i filmu staje się bardziej wyraźna. To w końcu widz jest tym, który doświadcza kina. Widz jest tym, który ma odczuwać i doznawać. Jest również tym, dzięki któremu możliwe jest trwanie kina. Przyjrzyjmy się bliżej temu, w jaki sposób może oddziaływać na nas kino.

Doświadczony reżyser filmowy, David Lynch w swojej książce "W pogoni za wielką rybą" pisał, że kino dysponuje dialogami, muzyką, efektami dźwiękowymi i narzędziami niedostępnymi innym formom artystycznym. To czyni kino magicznym. Nie powinien dziwić fakt, że mające tak wiele możliwości, kino potrafi wywrzeć na odbiorcach przeróżne emocje, zachowania i wrażenia cielesne. Do powszechnie znanych i używanych określeń możemy zaliczyć takie wyrażenia jak; wyciskacze łez czy dreszczowce, które niejako wskazują na to, że filmy rzeczywiście odbierane są przez widzów w sposób fizyczny i często wywołują pewne określone reakcje. Dzieje się tak dlatego, że odbieramy kino nie tylko poprzez intelekt, czyli rozumienie i umiejętność interpretacji przedstawionych scen, odbieramy kino przede wszystkim za pomocą zmysłów. Kino to nie tylko zlepek obrazów, które widzimy i, o których możemy dyskutować. Film ma za zadanie wywołać emocje i wciągnąć widza w swój świat tak, by odczuwał przedstawianą historię. Tylko dzięki zmysłom jesteśmy w stanie odbierać kino, natomiast do tego, by je rozumieć wykorzystujemy znane nam w życiu codziennym mechanizmy. Proces odbierania kina jest dość dynamiczny, oglądamy pojawiające się sceny, słyszymy dźwięki, odczuwamy emocje i rozumiemy co dzieje się na ekranie odkrywając przedstawioną historię krok po kroku, bazując jednak na własnych doświadczeniach.

Warto podkreślić fakt, że wzrok - mimo, iż główny - to nie jedyny zmysł, którym odbieramy kino. Swój udział ma w tym również, choć nie od zawsze, zmysł słuchu jak również zmysły somatyczne - czyli związane z dotykiem. Ostatni z wymienionych wymaga szerszego spojrzenia i opisu. Osoba przychodząca do kina skupia się na widzianych przez siebie scenach, w których nie znajduje bezpośrednio zmysłowych wrażeń jednak pewne obrazy automatycznie uzmysławiają nam jak czuje się postać na ekranie, przez co sami zaczynamy niejako utożsamiać się z nią i odczuwać to co ona. Osoby, które bardzo mocno odbierają to, co dzieje się z bohaterami niekiedy odmawiają nawet oglądania pewnych drastycznych dla nich scen. Właśnie dzięki schematom i doświadczeniom z życia codziennego jesteśmy w stanie dosłownie "poczuć" kino na własnej skórze.

Z tych zależności doskonale zdają sobie sprawę reżyserzy, którzy chętnie wykorzystują różnego rodzaju techniki, by jak najbardziej efektywnie oddziaływać na widza i jego emocje oraz doznania. Reżyserom filmów zależy na tym, by przedstawiane przez nich sceny wywoływały pożądane reakcje wśród oglądających. Niektóre z gatunków filmowych są zresztą wyodrębnione głównie na podstawie tego jakie emocje i zachowania mają wywołać wśród widzów. Dla przykładu; komedia ma zapewnić śmiech i rozbawienie, horror natomiast wzbudzić strach a melodramat wzruszenie. Filmy, które nie dostarczają emocji i doznań, których dostarczać powinny to słabe, nieudane filmy. Warto zastanowić się nad tym, co sprawia, że jedne z nich okazują się sukcesami natomiast inne odnoszą porażki.

Sposobów oddziaływania na widza i jego emocje oraz odczucia jest bardzo wiele. Film i widz spotykają się w pewnej określonej przestrzeni kinowej. Dużą rolę odgrywa nie tylko obraz ale również dźwięk a także społeczny wymiar wizyty w kinie. Przestrzeń kina oraz konstrukcja filmu (ciągłość seansu lub podział na sekwencje) zapewnia możliwość najbardziej optymalnego związku widza z filmem. Sala kinowa dostarcza pewnego rodzaju niepowtarzalnego klimatu poprzez umożliwienie przebywania w bliskości innych ludzi, jak również ciemność panującą podczas seansu, która dodaje wydarzeniu zmysłowości i niejako "odrealnia" wszystko co znajduje się wokół pozwalając tym samym jeszcze bardziej skupić się na doznaniach wywoływanych przez filmowe sceny. Nie tylko przestrzeń, w której odbywa się seans jest ważna - to głównie film ma wywoływać na nas odpowiednie wrażenia (nawet oglądany w domu).

Reżyserzy do budowania nastroju wykorzystują grę świateł, kolory, ścieżkę dźwiękową jak również sposób montażu. Już same barwy okładek i plakatów filmowych mogą ewentualnemu widzowi wiele powiedzieć o utworze. Ciemne kolory takie jak czerń czy purpura oraz niepokojące postacie charakterystyczne są zwykle dla horrorów natomiast plakaty komedii zazwyczaj są utrzymane w jasnej tonacji. O dominujących kolorach będzie oczywiście decydował również czas produkcji konkretnego filmu. Tematykę zmian dominujących tendencji kolorystycznych w plakatach filmowych poruszał chociażby Radosław Bomba w tekście Humanistyka cyfrowa w badaniu kultury popularnej zamieszczonym w książce Nowe media i wyzwania współczesności pod redakcją Marka Sokołowskiego.

Kino dąży do tego by zapewnić odbiorcy jak najbardziej namacalne i niezapomniane wrażenia. Świadczy o tym rozwinięcie się techniki 3D, która uwydatnia ruch i gesty, zapewnia iluzję przestrzennej bliskości filmowych wydarzeń, których jesteśmy świadkami. Postacie są dosłownie "na wyciągnięcie ręki". Nowe technologie sprawiają, że zmniejsza się dystans między filmem a widzem. Kino 3D w dzisiejszych czasach nie jest już jednak niczym zaskakującym czy nowym. Technologie cały czas się rozwijają stwarzając coraz to nowsze i bardziej zaskakujące możliwości doświadczania kina. Trójwymiarowe postacie, odczuwanie wiatru we włosach, gorącego czy zimnego powietrza czy poruszanie się foteli to jeszcze nie wszystkie atrakcje jakie ma do zaproponowania współczesne kino. Obecnie w ofercie kinowej jest możliwość korzystania z symulatorów 9D.

Dzisiejsze kino dąży do tego by dosłownie przenieść widza w filmowy świat tak, by mógł on odczuwać niemalże wszystko co dzieje się na ekranie w sposób bezpośredni. Kino od zawsze oddziaływało na swoich odbiorców wieloaspektowo, wywoływało wrażenia, odczucia i emocje jednak w dobie dzisiejszej technologii łączność między filmem a widzem staje się coraz bardziej wyraźna i namacalna. Doświadczanie kina nabiera coraz bardziej fizycznego wymiaru.



Podobne:
Kultura mody - klasyczne ponadczasowe inspiracje

Historia modyModowe klasyki są jak solidne fundamenty w świecie inspiracji modowych, które przetrwają próbę czasu i stanowią niezawodną bazę wielu sty

Opera - definicja, historia, przykłady: "Straszny dwór", "Carmen"

OperaOpera to według słownika języka polskiego "sceniczny dramat muzyczny, wykonywany przez śpiewaków, tancerzy i orkiestrę, złożony z arii, duetów, chórów i

Czym jest groteska? Definicja, cechy, funkcje groteski

GroteskaO grotesce mówi się wiele. Przez jednych negowana, dla innych będąca źródłem frywolności w sztuce, występuje w dziełach literackich, muzycznych, pl